Felsefi Teorileşme – Felsefe Üzerine Araştırmalar – Felsefenin Alanları Nelerdir? – Felsefe Nasıl İncelenir, Nasıl Ele Alınır? – Felsefe Alanında Ödev Yaptırma – Ödev Yaptırma Fiyatları
Felsefi Teorileşme
Nussbaum bile, sadece felsefi otoriteye başvurarak kişinin konumunu teminat altına almaya karşı çıkıyor. Bazı postmodernist görecelikçilerin, sadece Foucault veya Derrida’nın isimlerini çağırarak argüman önermeden ilerlediklerinden şikayet eder. Dolayısıyla, pratik ilgi alanları yalnızca filozofun “mutsuz insanlık için bir avukat” olarak genel anlayışından değil, “evrenselci” yaklaşımından da kaynaklanıyor. Yakın tarihli bir kitapta, kadınların yaşam kalitesinin evrensel bir açıklamasını savunuyor.
Bu pratik angajman, Karl-Otto Apel’in transandantal-pragmatik yaklaşımı ile mevcut ciltteki diğer yaklaşımlardan daha fazla ortak olan teorik bir temel üzerine inşa edilmiş gibi görünüyor.
Apel, buradaki “aşkın” felsefe tarzının tek temsilcisidir. Genel olarak konuşursak, aşkın bir tartışma, bir şeyin başka bir şeyin olasılığı üzerine nedensel olmayan bir koşul olduğunu göstermeye çalışır.
Apel’in tartışma yoluyla fikir birliği arayan “söylem etiği” markası, aynı zamanda argümantasyon ön varsayımlarının bir yansımasıdır. Apel, felsefeyi ilk felsefe ve spekülatif metafiziğe ayırır. İlk felsefe, bilimlerden keskin bir şekilde farklıdır çünkü “çekirdeğinde, yanılabilir hipotezler içermez, yalnızca yanılabilir hipotezlerin tartışılmaz koşullarını içerir.”
Öte yandan spekülatif metafizik, “ilk felsefe ile ampirik bilimler arasında yatar, ikincisine yeni araştırma paradigmaları için ufuk açıcı fikirler sağlar, tıpkı felsefenin Sokratik öncesi dönemden beri yaptığı gibi.” Nussbaum ile birlikte, küresel adalet etiğinin ekolojik, sosyal ve ekonomik gerçekler hakkında bilgi sahibi olmamızı gerektirdiğini savunuyor (Nussbaum daha da ileri gidip felsefenin de gerçek deneyimlerle bilgilendirilmesi gerektiğini savunsa da).
Stroud ve Harries gibi çekimser filozoflar bile, filozofların diğer disiplinler tarafından ortaya konduğu şekliyle dünya hakkında çok şey bilmesi gerektiği konusunda hemfikirdir. Örneğin, Stroud, felsefede hiçbir gerçek olmamasına rağmen, felsefe için hala gerçekler olması gerektiğini savunur: “Bu gerçekler sadece inançlar veya tavırlar olsa bile, üzerinde düşünülmesi gereken bazı ‘veriler’ olmalıdır.
Harries ayrıca, “gerçekliğin kendisini her şeyden önce her zaman olduğu gibi zaten anlamla yüklü olduğunu” savunur. Apel, farklılıklara saygı duyan çok kültürlü bir toplumda bile bazı evrensel normlar üzerinde anlaşabileceğimizi ve anlaşmamız gerektiğini iddia ediyor. Benzer şekilde Nussbaum, evrenselcilik için pratik programlar geliştirmekten sorumlu olanlar tarafından dikkate alınabilecek felsefi bir destek sağlamak için çalışır.
Allen Wood’un Aydınlanma idealleri aynı zamanda gerçekten evrensel olan küresel bir kültür oluşturma görevinden de bahsediyor. Daha önce, felsefe yapma faaliyeti hakkında soru sormanın aynı zamanda şunu sormak olduğunu iddia etmiştik: Filozof kimdir? Wood en açık biçimde buna odaklanıyor ve bize Kant’a göre bir filozof olarak adlandırmanın hiç de az da olsa kendini beğenmişlik göstermediğini hatırlatıyor. Tıpkı tamamlanmış bir bilgelik bilimi olarak felsefenin kendisi henüz var olmadığı gibi, filozofun da bir ideal figürüdür.
Filozof için herhangi bir özel statüye itiraz eden ve aslında filozofların “evrensel geçerlilik iddiaları” yapma işinde bile olması gerektiğini reddeden Rorty, felsefi söylemi ikna edici ve eğitici bir sohbete dönüştürecekti.
Harries, bu pragmatik felsefe görüşünü kurumsallaşmasının bir parçası olarak görür: sadece bir “entelektüel teknoloji” haline gelir, felsefe endüstrisi “alet kutusu” için çeşitli söylemler toplar. Apel’e göre, Rorty’nin konuşmacı pragmatizmi, kendisine karşı yapılabilecek her türlü eleştiriyi ortadan kaldırır ve böylece bağlamdan bağımsız geçerlilik iddialarına izin vermeyerek felsefenin sonunu işaret eder.
Rorty gibi Stroud da Apel’in olası herhangi bir insan düşüncesi veya söyleminin aşkın veya gerekli koşullarını keşfetme girişiminden şüphelenir. Stroud, bizim için hiçbir aşkın perspektif veya mutlak bakış açısının mümkün olmadığını düşünüyor. Ancak herhangi bir gerçek veya gerçek olmadığını, yalnızca anlaşma veya fikir birliği olmadığını savunan aşırı görüşü reddediyor.
Felsefi teoriler
Tartışılacak felsefi konular
İlgi çekici felsefe konuları
Bilimsel teoriler
Teorik felsefe nedir
Felsefi Akımlar
Felsefe Akımları
Felsefi teori ne demek
Yine de, felsefi yazının temel amacının ikna olduğunu bile reddederek Rorty’den bir adım daha ileri gidiyormuş gibi görünebilir. Stroud, “Felsefe nedir?” Sorusunu dönüştürüyor. “Felsefeyi nasıl görüyorum?” sorusuna Bunu yaparken, felsefenin etkinliğinin işleri kendi kendine açıklamakla ilgisi olduğu görüşünü örneklendirir.
Açık bir telos ifade eden bir felsefe tanımı sunar: “Felsefe, sadece bir şeyi anlamak uğruna yapılan düşüncedir veya yansımadır. Ancak böyle bir anlayışın nihai ürünü felsefi bir tez veya teori değildir (veya olmamalıdır). Stroud, çağdaş filozofların çoğu kez bir felsefi tezin veya teorinin ne anlama geldiğine dair yeterince eleştirel olmadıklarını, ve böyle bir şeyi benimsemenin veya kabul etmenin ne anlama geldiğini inceler.
Bu, felsefi teorileştirmeyi bir ideolojiyi, bir inancı veya bir dini kabul etmeye çok benziyor. Sözde kabulün kendisinin tavrını ya da kabul edilen doktrinlerin veya teorinin statüsünü felsefi değerlendirmeye almaz.
Hem Rorty hem de Stroud, felsefenin belirli temel sorularına cevap vermeye çalışmak yerine, “altından çıkmaya” çalışmamız gerektiğini savunan postanalitik felsefenin gerilimini temsil ediyor. Wittgenstein’ın ardından, yapılacak tek felsefi çalışmanın, geleneksel metafizik problemleri sözde problemler olarak teşhis ederek çözmek olduğudur.
Stroud, önerdiği şey için terapötik etiketi reddeder ve teşhis terimini tercih eder. Wittgenstein ayrıca felsefenin “zekadan değil, duygudan vazgeçmeyi gerektirdiğini” savundu. Fakat böyle bir teslimiyeti başarmak çok zor olduğundan ve kendimize karşı tarafsız, tarafsız bir bakış açısı kazanma arzumuz çok büyük olduğu için Stroud, filozofların her zaman bazı problemlerle başa çıkmak zorunda kalacaktır.
O halde Stroud, felsefenin sonu konusunda endişeli değildir. Stroud’un “tanısal” görüşüne karşı Apel, felsefenin, öz eleştiriyi, akıl kapasitelerimizin sonluluğuna ve tam yanılabilirliğine ilişkin sahte metafizik ifadelerde patlak veren “salt teslimiyet duygularının modaya uygun genelleştirmeleri” ile karıştırmaması gerektiğini savunur.
Apel ayrıca Jean-François Lyotard, Michel Foucault ve Jacques Derrida’yı felsefenin sonunun filozofları olarak tanımlar. Çünkü Apel, felsefi argümanlarla uğraşan herkesin belirli geçerlilik iddialarını önceden varsaydığını düşündüğü için, hem Anglofon felsefesindeki postanalitik şüpheciler hem de postmodern kıta filozofları Apel’in “mükemmelleştirici kendi kendine çelişki” dediği şeyle meşgul oluyorlar.
Bir filozof, kendi kendini eleştirmeli ve kendi kendine düşünmeli olmalı, ancak kendisiyle çelişmemelidir. Öyleyse Apel için felsefenin son bulmasının ayırt edici yollarından biri, çökmekte olan bir postmodern retorik tür içinde çözülmektir.
Bilimsel teoriler Felsefe Akımları Felsefi Akımlar Felsefi teori ne demek Felsefi teoriler İlgi çekici felsefe konuları Tartışılacak felsefi konular Teorik felsefe nedir
Son yorumlar