Orhan Veli Kanık – Edebiyat Alanında Tez Yaptırma – Edebiyat Tez Yaptırma Ücretleri – Edebiyat Ödevleri – Edebiyat Ödev Ücretleri

Orhan Veli Kanık

Orhan Veli Kanık katı dörtlük biçimlerin sonunu yönetti ve Türk şiirinin çoğunu kısırlaştıran yapaylığa, basmakalıp metaforlara ve çeşitli klişelere ve edebi süslemelere doğrudan karşı çıktı. Şiirleri doğrudan ifade edilen günlük hayatı ele alır. Serbest nazımın kullanımı daha önce kurulmuş olmasına rağmen, çağdaş Türk şiiriyle ilgili vers libre ve Fransız modernistleri yapan Orhan Veli’dir.

İkonoklazmı, yerel dilde demlenmiş ve süslemelerden arındırılmış bir şiirin yolunu açtı. Çağdaşlarını geçmişin boğucu ağırlığından kurtararak, onları Everyman’ın yaşamı ve değerleri konusunda bilinçlendirdi. Her konu şiirsel olarak işlenebilirdi ve şairler Türk dilinin tüm anlatım kaynaklarını kullanmakta özgürdü.

Orhan Veli’nin en yakın arkadaşları Oktay Rifat ve Melih Cevdet Anday’ın çalışmalarını içeren ilk kitabı Garip (1941), aynı zamanda en tartışmalı ve etkili olanıydı. Oktay Rifat’a göre, André Breton’un Manifeste du surréalisme’inden etkilenen ortak manifestoları, Türk şiirinin modernleşmesinde bir dönüm noktası oldu.

Yeni şiirin dayandıracağı edebi beğeni, artık bir azınlık sınıfının beğenisi değildir. Bugün dünyadaki insanlar, sürekli bir mücadeleden sonra yaşam haklarını elde ediyor. Her şey gibi şiir de onların haklarından biridir ve onların zevklerine göre ayarlanmalıdır. Bu, geçmişin edebi gelenekleri aracılığıyla kitlelerin özlemlerini ifade etme girişiminde bulunulması gerektiği anlamına gelmez. Mesele, sınıf çıkarlarını savunmak değil, sadece insanların zevklerini keşfetmek, onları belirlemek ve onları sanata üstün kılmaktır.

Yeni yol ve araçlarla yeni bir takdire ulaşabiliriz. Belirli teorileri tanıdık eski kalıplara sıkıştırmak, ileriye doğru yeni bir sanatsal hamle olamaz. Tüm yapıyı temelden değiştirmeliyiz. Uzun yıllar zevklerimizi ve yargılarımızı dikte eden ve şekillendiren edebiyatların boğucu etkilerinden kendimizi kurtarmak için, o edebiyatların bize öğrettiği her şeyi denize atmalıyız. Dilin kendisini bile terk etmenin mümkün olmasını diliyoruz, çünkü şiir yazarken kelime dağarcığını üzerimize zorlayarak yaratıcı çabalarımızı tehdit ediyor.

Orhan Veli’nin dizelerinde stentor etkisi, retorik, şişirilmiş görüntü yoktur. Şiirlerinin çoğunda, basit gerçeği sunarak hayati bir akor vurur ve genellikle neredeyse duygusal görünecek kadar samimidir. Hiçbir zaman karmaşık bir dize ya da kafa karıştıran tek bir metafor yazmadı. Şiiri, basit ölçülere, önceden belirlenmiş biçim ve ritme, şatafatlı diksiyona karşı bir pürist isyanıydı. Ellerinde üslup, konuşma dilindeki Türkçenin doğal seslerine bir araç olmuştur.

Orhan Veli’nin 1988’deki ölümüne kadar yarım asırlık bir şiir kariyerinde, Orhan Veli’nin arkadaşı Oktay Rıfat da modern Türk şiirinin öncüsü oldu – önce cüretkar, neredeyse küstah bir asi olarak, sonra eklektik bir üslup ve dil dönüştürücüsü olarak kendi kendini zorlayan bir mahremiyetten ve nihayet benzersiz bir sentez yaratan münzevi yaşlı bir devlet adamı olarak yazmaktı.

orhan veli kanık’ın en güzel şiirleri
Orhan Veli Kanık kimdir
Orhan Veli Kanık’ın şiirleri
orhan veli kanık’ın şiirlerinde dile getirdiği duygular
Orhan Veli Kanık neden oldu
Orhan Veli Kanık hayatı ve eserleri
Anlatamıyorum Orhan Veli Kanık siir
orhan veli kanık istanbul’u dinliyorum

Yazılarındaki bu üç aşamanın kabaca dünya edebiyatının başka yerlerindeki hareketlere 1930’ların ve 1940’ların sosyalist gerçeküstücülüğüne – tekabül ettiği söylenebilir; Fransız şairler Apollinaire, Supervielle, Aragon, Éluard, Soupault ve Prévert’in müstehcenliği; ve son olarak, yalnızca “saf şiir” olarak adlandırılabilecek şey.

Oktay Rıfat’ın şiiri aslında eşsizdir, çok kişisel bir gelişimin sonucudur. Edebi okullar veya etkiler açısından eleştirel analize meydan okur. Kariyerinin ilk evresinde, yükselen bir okula ait gibi görünse de, bir şairin estetik zevkini sınırlayan herhangi bir okula kesinlikle karşı çıktı.

1941’de Garip’e üye olduğunda, manifesto metninde şu ifadenin yer alması konusunda ısrar etti: “Edebiyat ekolleri fikri, zamanın akışında bir kesintiyi veya duraklamayı temsil eder. Hıza ve harekete aykırıdır. Hayatın akışına uyumlu ve diyalektik anlayışını engellemeyen tek hareket “okulsuz hareket”tir.”

1960’ların ortalarından itibaren eserlerinin çoğu ya kendiliğinden ya da bilinçli olarak evrensel olmasına rağmen, Rıfat zaman zaman Osmanlı tarihine döndü. Bir dizi şiirinde Bizans ve Osmanlı İmparatorluğu’nu ustaca çağrıştırır. Bu şiirlerin çoğu için sone formunu ve bazı hafif kafiyeleri dikkate değer bir şekilde kullanır.

Sentez, köklere giden büyüleyici dönüşlerle daha kapsayıcı hale gelir, en az onun şaşırtıcı ifade dönüşleri ve paradoksal kavramların öncüllerinin hayal gücünde paralelliklerinin olması değildir. Anadolu tasavvufi Yunus Emre’nin şu dizeleri olan ünlü bir şiiri akla geliyor.

Bir halk atasözü şöyle der: “Manda yuvasını söğüt dalına kurmuştur.” Rıfat bazen bu sözlü tasavvuru tekrarlıyordu. Garip üçlüsünün üçüncü üyesi Melih Cevdet Anday erken dönem bir şiirinde “Mutlu günlerin şairiyim” diye yazmıştı. Bu, hayatın acımasızlıklarının bir şairin halkına güzellik ve müjde getirmesini imkansız kılmasından yakınan “Yalan” adlı şiirin alaycı, alaycı giriş dizesiydi.

1936’da Türk edebiyat sahnesine ilk çıkışından 2002’deki ölümüne kadar Anday, toplumsal nedenlere bağlılığın şiiri ile saf şiir arasında gidip gelirken bu ironik hüsranı hissetti. İlk şiirleri basit romantik duygusal liriklerdi. 1940’ların başından 1950’lerin sonlarına kadar, sosyal adaletsizliği protesto ederek sokaktaki ezilen adam için ve onun hakkında yazdı.

1950’lerdeki yeniliklerin durma noktasına gelmesinden sonra hem Oktay Rıfat hem de Melih Cevdet Anday, Garip grubunun alameti farikası olan sadelik, yerel, somut tasvir, nükteli ifade vb. üzerindeki önceki ısrarlarını terk ettiler. Oktay Rifat, “şiir hiçbir şey anlatmaz veya açıklamaz çünkü güzellik hiçbir şeyi açıklamaz” diyerek verimli bir neo-gerçeküstücülük türü benimser. Bazıları entelektüel arkitektonik için dikkate değer olan, çoğunlukla sosyal veya politik katılımdan yoksun, incelikli soyut şiirler üretti.

Anday’ın çalışması berrak felsefi araştırmaya yöneldi: onun yeni estetik formülü, kendi sözleriyle, “güzele ulaşmak için bir bağlam olarak hizmet eden düşünce veya özler” idi. 1960’lar ve 1970’lerin uzun şiirleri Kolları Bağlı Odysseus, “Troya Önünde Atlar” (“Truva Kapılarında Atlar”, “Truvadan Önce Atlar” adıyla da yayımlandı), Göçebe Denizin Üstünde (Göçebe Denizinde) arandı. 

tercüman tercüman

Biyografinin Tamamını Gör