Tez nedir? (28) – Hipotezler – Tez Danışmanlık – Tez Yaptırma
Hipotezler
Şimdi, hipotezlere gelince, size bana gelen Daud’dan bahsedeyim. Ona projesinin amacının ne olduğunu sorduğumda, bunun Afrika ülkelerinden biri olan kendi ülkesindeki kalkınmanın büyük ölçüde hanehalkı enerji kaynaklarının yeterli tedarikine bağlı olduğunu göstermek olduğunu söyledi. Bu bir hipotezdir, amaç değil. (Burada amaç, ulusal kalkınma ile hanehalkı enerji kaynaklarının mevcudiyeti arasındaki ilişkiyi araştırmak olabilir.) Bu kafa karışıklığı çok yaygındır. Çoğu zaman, potansiyel araştırma öğrencilerine araştırmalarının amacının ne olduğunu sorduğumda, bir hipotezle cevap veriyorlar.
Bu kafa karışıklığı, araştırma çalışanları arasında araştırma hakkında konuşurken bir ifade gevşekliğinden kaynaklanıyor gibi görünüyor. Önceki bölümde de tartışıldığı gibi araştırma, yaratıcı ve rasyonel süreçlerin karmaşık bir karışımıdır. Sonuç olarak, bir hipotezle araştırma sürecinin tam ortasına atlamak ve aynı anda hem amaca hem de sonuçlara doğru ilerlemek oldukça yaygındır.
Ancak, gerçek bir araştırma ne kadar mantıksız ve mantıksız olursa olsun, araştırmanın çıktısı mantıklı ve açık bir şekilde tartışılacak şekilde yazılmalıdır. Bu nedenle, amaç ve hipotez arasındaki herhangi bir karışıklığı ortadan kaldırmalısınız. Bir amaç, bir şeyi bir nesneye yönlendirmekle ilgilidir, oysa bir hipotez, bilinen gerçeklerden daha fazla araştırma yapmak için bir başlangıç noktası olarak yapılan bir önermedir. Açıkçası, iki kelimenin oldukça farklı anlamları vardır ve birbirlerinin yerine kullanılmamalıdır.
Daud’a adil olmak gerekirse, iki şeyi gerçekten karıştırmıyordu. Bana test edilebilecek hipotezler veya önermeler veriyordu. Bana bir araştırma planı önermek için gelmeden çok önce, sorunları algılamış ve bilinçsiz düşüncelerinde belli bir süre boyunca bunlar hakkında hipotezler geliştirmişti. Beni görmeye geldiğinde, henüz bir hipotezden bir amaca geri dönmemişti. Neyi başarmaya çalıştığından ziyade çalışmasında neler yapabileceğine odaklandı.
Gerekirse sözlüğe atıfta bulunarak farkı açıkladığımda, öğrenciler genellikle amaçlarının hipotezlerini ‘kanıtlamak’ olduğunu söylerler. Bu da bir amaç değil! Kanıtlamak, en azından test olarak ‘kanıtlamak’ anlamında (‘zemini kanıtlamak’ gibi) hipotezlere yaptığımız şeydir. Bir hipotez, araştırmacıların kendilerine doğru yolda olup olmadıklarını söyleyecek yararlı testler veya deneyler oluşturmalarını sağlayan bir cihazdır. Hedefi gösteren ok değildir.
Öyleyse bir öneri, tezinizin açılış bölümünde ‘hipotez’ kelimesini kullanmamanızdır. Yakın tarihli bir seminerde bir öğrenci bana, danışmanının bir tezin ilk bölümünün bir araştırma hipoteziyle sonuçlanan literatürün kapsamlı bir incelemesi olması gerektiğini söylediğini söyledi, ki bu benim tavsiyemin ötesine geçiyor gibi görünüyor. Ancak, Bölüm’de belirtildiği gibi, gerçekten savunduğu şey, farkına varmadan, tezin ilk bölümünü tamamen atlamaktı. Bu çok tehlikelidir! Bunu yaparsanız, kaçınılmaz olarak amacı, araştırma sorularını ve hipotezi karıştırmış olursunuz. Sonuç olarak, tezinizin amacını hiçbir zaman net olarak belirleme riskini alırsınız.
Hipotez sözcüğünden ilk sözünüz, kendi çalışmanızla ilgili bölümde olmalıdır. Onu kullandığınızda, resmi anlamına bağlı kalın. İncelemenizin mevcut teori ve pratiğinin birleşiminden ve muhtemelen kendi ön çalışmalarınızdan, dikkatli testlerle araştırmaya değer belirli düşünce çizgileri olduğu sonucuna varabilmelisiniz. Bu testler, klasik “bilimsel yöntem” de hayati deneyler olarak adlandırılan testlerdir. Hipotezinizin ayakta olup olmadığını veya yıkılıp yıkılmadığını size şüphesiz söyleyecekler. Her iki şekilde de ilerleme kaydettiniz.
Amacı Gözden Geçirmek, Sonucu Hizalamak
Çalışmanızda yeni keşifler yaparken bu giriş bölümünü gözden geçirmeniz gerekir. Neredeyse belirsiz bir şekilde, siz ilerledikçe amacınız değişebilir veya işiniz artık ilk kurduğunuz kapsam dahilinde olmayabilir. Tezimi yazdığımda, giriş bölümümün ilk taslağı, esasen literatürü anlamaya yönelik ilk girişimimin bir özetiydi. Yirmi sayfanın üzerinde olduğu ortaya çıktı. Daha sonra, çok daha odaklanmış ve yönetilebilir yedi sayfalık bir bölüm haline getirdim. Bununla birlikte, giriş bölümünü yazmaya yönelik önceki girişimlerimden kalanlardan biri, çalışmam için önemli bir çıkarımın sınıf içi uygulamalara dayandığına dair bir “söz” vermiş olmaktı.
Tezimi yazarken, odak noktam başlangıçta planladığımdan çok daha teorik hale geldi. Ne yazık ki, daha önceki endişelerimi giriş bölümümden silemedim. Sınav görevlileri bu noktayı not ettiler ve son tartışmamda neden buna değinmediğimi merak ettiler. İncelemeden sonra ilk bölümü yeniden yazdığımda, ilk yaptığım şey, ilk birkaç sayfadan sonra tartışmayı başaramadığım bir şeye odaklanmış olan herhangi bir öneriyi silmekti!
Birçok öğrenci, düşüncelerini geliştirdikçe yönünün muhtemelen değişeceğinden şüphelendikleri için projenin başlarında girişi yazmaya direnirler. Direnmeyin veya gecikmeyin ve bunun sizi durdurmasına izin vermeyin. Giriş bölümünü ilk başladığınızda olabildiğince kendinizden emin bir şekilde yazın. Bu ilk taslakta, çalışmanızın kapsamına herhangi bir sınır koyma gereğini göremeyebilirsiniz ve neredeyse kesinlikle amacınızda biraz çekingen olacaksınız. Ama bir başlangıç yapmış olacaksın. Araştırmanızın karmaşıklığıyla başa çıkmaya başladığınızda, giriş bölümünü periyodik olarak tekrar gözden geçirin ve küçük değişiklikler yapın; veya sadece okuyun ve hala geçerli olduğundan emin olun. Hâlâ tek bir hedefe ulaşmaya mı çalışıyorsunuz? Hala ilk belirlediğiniz kapsamın parametreleri içinde misiniz? Orijinal düşüncelerinizden sapıp kaymadığınızı görmenin bir yolu, çalışma başlığınıza bakmaktır. Başlığı değiştirmeyi düşündünüz mü ve hala ne yaptığınızı açıklıyor mu? Giriş bölümünüze düzenli aralıklarla, birkaç ayda bir ve kesinlikle başka bir bölümü tamamladığınızda iyi bir göz atmanızı öneririm.
Tez yazma seminerlerinde, bir parça da tavsiye veriyorum: Giriş bölümünüze başladığınız gün, bir sonuç bölümü de başlatın. Öğrencilere, araştırmaları boyunca giriş ve sonuç üzerinde çalışmalarını tavsiye ederim. Büyüyen argümanınızın akışına bankalar sağlamak için iki bölümü kullanın. Bu tavsiyeyi verdiğimde öğrenciler genellikle şaşırıyor.
Yeni başladığımda bitirmeye nasıl başlayabilirim? Sonra onlara seyahatle ilgili eski tavsiyeyi hatırlatırım: Nereye gittiğinizi bilmiyorsanız, başka bir yere gideceksiniz. Yeni bir ülkeyi keşfetmek isteyen sıradan turistler için keşif ve dolambaçlı yol iyidir, ancak kararlı bir araştırma öğrencisi için değil. Aklınızdaki sonu ile başlayın, nereye gittiğinizi bilin ve saati, bir kaynak listesi ve elinizde bir pusula ile geriye doğru çalışın.
Amacınızı değiştireceğinizi, yönünüzü değiştireceğinizi ve çalışmanızın kapsamını yeniden gözden geçireceğinizi unutmayın (olacak!). Bu her meydana geldiğinde, bu değişiklikleri belgelemek ve kabul etmek için giriş bölümünüzde yapılan revizyonları kullanın. Aynı zamanda sonuç bölümüne gidin ve amacı revize edin. Başını ve sonunu aynı hizada tutun. Bunu yaparak, tezinizin “yoldan çıktığını” ve artık belirtilen amacını karşılamadığını keşfetmek için bir gün uyanmayacaksınız. Hepsinden iyisi, kendi yapınızın olası bozulmasını önleyeceksiniz. Unutmayın, tezi yıllarca yazmış olsanız da, sınav görevlileri onu birkaç gün boyunca okurlar ve herhangi bir yapısal sorun onlar için çok açık olacaktır.
Amacı Gözden Geçirmek giriş bölümümü Sonucu Hizalamak Tez nedir (28) – Hipotezler – Tez Danışmanlık – Tez Yaptırma Tez Yazdırma siparişi veya Tez yazma seminerleri Tezimi yazarken Tezimi yazdığımda
Son yorumlar