İyonlaştırıcı Radyasyonun Biyolojik Etkileri – İş Sağlığı ve Güvenliği Tez Yaptırma – İSG – İş Sağlığı ve Güvenliği Tez Yaptırma Ücretleri
İyonlaştırıcı Radyasyonun Biyolojik Etkileri
İyonlaştırıcı radyasyonun biyolojik etkilerine ilişkin bilgiler, hayvan deneylerinden ve nispeten yüksek düzeyde radyasyona maruz kalan insan gruplarının çalışmalarından elde edilir. En iyi bilinen gruplar, bu yüzyılın başlarında, fırçalarını dudaklarıyla işaret eden ve böylece radyoaktiviteyi emen ışıklandırma endüstrisindeki işçilerdir; Japonya’ya atılan atom bombalarından kurtulanlar ve radyoterapi gören hastalar. Biyolojik etkilerin kanıtı, yüksek seviyelerde doğal radyoaktif gaz radonunu ve onun radyoaktif bozunma ürünlerini soluyan bazı madencilerin çalışmalarından da elde edilebilir.
Dokunun temel birimi hücredir. Her hücrenin, kontrol merkezi olarak kabul edilebilecek bir çekirdeği vardır. Deoksiribonükleik asit (DNA), hücrenin genetik bilgisinin temel bileşenidir ve çekirdekte bulunan kromozomları oluşturur. Radyasyonun hücrelere nasıl zarar verdiği tam olarak anlaşılmasa da, birçoğu DNA’da değişiklikler içerir.
İki eylem modu vardır. Bir DNA molekülü iyonlaşabilir ve doğrudan kimyasal değişimle sonuçlanabilir veya diğer hücre bileşenlerinin iyonlaşmasının bir sonucu olarak üretilen maddelerle reaksiyona girerek kimyasal olarak değişebilir. bu nedenle ölü olarak kabul edilebilir.
Çok yüksek dozda radyasyon çok sayıda hücreyi öldürebilir. Tüm vücut maruz kalırsa, birkaç hafta içinde ölüm meydana gelebilir: 5 gri veya daha fazla anlık emilen doz muhtemelen öldürücü olacaktır (birim gri aşağıda tanımlanmıştır).
Vücudun küçük bir bölgesi kısa süreliğine çok yüksek bir doza maruz kalırsa, ölüm gerçekleşmeyebilir, ancak başka erken etkiler olabilir: cilde anında emilen 5 gri veya daha fazla doz muhtemelen bir deride eriteme (kızarma) neden olur. hafta ya da öylesine ve testislere veya yumurtalıklara benzer bir doz kısırlığa neden olabilir. Aynı dozlar uzun süreli olarak alınırsa, erken yaralanma belirtileri olmayabilir.
Akut olarak verilen çok yüksek dozda radyasyonun etkisi, malign dokuyu yok etmek için radyoterapide kullanılır. Radyasyonun sadece tanımlanmış seviyelerin (yani eşiklerin) üzerinde meydana gelen etkileri deterministik olarak bilinir. Bu eşiklerin üzerinde, zararın şiddeti dozla birlikte artar.
Uzun süreli olarak alınan düşük dozlar veya yüksek dozlar daha sonraki bir aşamada hasara neden olabilir. Üreme hücrelerinde, zarar, ışınlanmış kişinin yavrularında (genetik kusurlar) ifade edilir ve gözlemlenemezden hafif zararlıya, ciddi derecede sakatlığa kadar değişebilir. Ancak şimdiye kadar, insanlarda doğrudan radyasyona maruz kalmaya atfedilebilecek hiçbir genetik kusur kesin olarak gözlemlenmemiştir.
Kanser indüksiyonu, bir dizi farklı hücre tipinin maruz kalmasından kaynaklanabilir. Işınlama ile kanserin ortaya çıkması arasında her zaman birkaç yıl, hatta onyıllarca bir gecikme vardır. Radyasyon çalışmalarında genellikle karşılaşılan maruziyet koşulları aralığında, radyasyon dozu ile doğru orantılı olarak kanser ve kalıtsal hasar risklerinin arttığı varsayılmaktadır.
Ayrıca, tamamen risksiz bir maruziyet seviyesinin olmadığı varsayılmaktadır. Bu nedenle, örneğin, tüm vücudun tek tip radyasyonundan kaynaklanan tüm kanserler için ölüm risk faktörünün, her iki cinsiyet için ortalama olarak 20 ila 64 yaş arasındaki çalışan bir nüfus için sievert başına 25’te 1 (tanım için aşağıya bakınız) olduğu tahmin edilmektedir. .
Bilimsel gösterimde bu, elek başına 4 X lo-* olarak verilir. Radyasyonun, özellikle kanser indüksiyonunun, muhtemelen eşik değeri olmayan ve riski dozla orantılı olan etkileri, ‘rastgele veya istatistiksel nitelikte’ anlamına gelen stokastik olarak bilinir.
Radyasyonun Biyolojik Etkileri ppt
Radyasyonun biyolojik etkilerini belirleyen faktörlerdendir
Radyasyonun biyolojik etkileri pdf
Radyasyonun stokastik etkileri
Radyasyonun deterministik etkileri
Radyasyonun erken etkileri
Stokastik etki nedir
Direkt etki nedir
Miktarlar ve Birimler
1986’dan sonra yürürlükte olan tüm yeni mevzuatın, 1980 Ölçü Birimleri Yönetmeliği tarafından SI birimlerinde olması gerekir. Eski ve yeni birimler arasındaki ilişkiler Tablo 4.1’de verilmiş olmasına rağmen, burada sadece SI birim sistemi tam olarak açıklanmıştır.
Bir radyonüklidin bir miktarının etkinliği, içinde kendiliğinden bozunmaların meydana gelme hızı ile verilir. Aktivite, becquerel, Bq adı verilen bir birimle ifade edilir. A Bq, saniyede bir kendiliğinden bozulmaya karşılık gelir. Becquerel’in katları, megabecquerel, MBq (bir milyon becquerel) gibi sıklıkla kullanılır.
Soğurulan doz, bir hacim elemanındaki maddenin kütlesine iyonlaştırıcı radyasyon tarafından verilen ortalama enerjidir. Gri, Gy olarak adlandırılan bir birimle ifade edilir. Bir Gy, kilogram başına bir joule’ye karşılık gelir.
Biyolojik hasar sadece emilen doza bağlı değildir. Örneğin, dokuya bir Gy (Y radyasyonu, bir Gy p radyasyonundan daha zararlıdır.
Radyolojik korumada, radyasyona maruz kalmanın neden olabileceği potansiyel zararla daha iyi ilişkili olan başka bir miktarın eklenmesi uygun bulunmuştur. Eşdeğer doz olarak adlandırılan bu miktar, bir doku veya organ üzerinde ortalama soğurulan dozun ilgili radyasyon ağırlık faktörü ile çarpımıdır.
y radyasyonu, X-ışınları ve p partikülleri için radyasyon ağırlık faktörü 1’e ayarlanır. OL partikülleri için faktör 20’dir. Eşdeğer doz, sievert adı verilen bir birimde ifade edilir, Sv. Sievert’in alt katları, millisievert, mSv (bir sievert’in binde biri) ve microsievert, ~ S (bir sievert’in milyonda biri) gibi sıklıkla kullanılır.
Sievert başına ölümcül veya ölümcül olmayan malignite riskleri tüm vücut dokuları için aynı değildir. Kalıtsal hasar riski yalnızca üreme organlarının ışınlanması yoluyla ortaya çıkar. Bu nedenle, habislik ve kalıtsal hasardan kaynaklanan toplam zararla iyi bir korelasyona sahip olması muhtemel bir şekilde birkaç dokuya farklı dozların kombinasyonunu belirtmek için eşdeğer dozdan türetilen başka bir miktarın tanımlanması uygundur.
Her dokunun toplam zarara yaptığı kısmi katkı için elde edilen bu miktara etkin doz denir. Bu, uygun doku ağırlık faktörü ile ağırlıklandırılan maruz kalan organ ve dokulara eşdeğer dozların toplamı olarak tanımlanır. Bu miktar da sievert cinsinden ifade edilir.
Yukarıdaki miktarların, eşdeğer doz ve etkili dozun, Uluslararası Radyolojik Koruma Komisyonu’nun (ICRP) en son tavsiyelerinde5 tanımlanan miktarlar olduğuna dikkat edilmelidir. Bunlar, şu anda eski miktarları, dozu kullanan Birleşik Krallık düzenlemelerine henüz kabul edilmemiştir. Eski ve yeni miktarlar arasındaki farklar bu bölümün kapsamı dışındadır.
Direkt etki nedir Radyasyonun biyolojik etkileri pdf Radyasyonun Biyolojik Etkileri ppt Radyasyonun biyolojik etkilerini belirleyen faktörlerdendir Radyasyonun deterministik etkileri Radyasyonun erken etkileri Radyasyonun stokastik etkileri Stokastik etki nedir
Son yorumlar