Pozitivizm ve Gelenekselcilik – Felsefe Üzerine Araştırmalar – Felsefenin Alanları Nelerdir? – Felsefe Nasıl İncelenir – Felsefe Alanında Ödev Yaptırma – Ödev Yaptırma Fiyatlar
Jevons’un Hipotetik Tümdengelimli Görüşü
Mili’nin gerekçelendirme bağlamına ilişkin tümevarımcı tezine Jevons tarafından hemen itiraz edildi. Jevons, bir hipotezi haklı çıkarmak için kişinin iki şey yapması gerektiği konusunda ısrar etti. Bunun diğer iyi onaylanmış yasalarla tutarsız olmadığını göstermek gerekir. Ve sonuçlarının gözlemlenenle uyuştuğu gösterilmelidir.
Ancak bir hipotezin, gözlemlenenle aynı fikirde olan sonuçları olduğunu göstermek, tümdengelimli argümanlar kullanmaktır. Böylece Jevons, Mill’in hipotezlerin gerekçelendirilmesinin tümevarım şemalarının tatminiyle olduğu iddiasını reddetti. Bunu yaparken Jevons, Aristotle, Galileo, Newton, Herschel ve diğerleri tarafından tümdengelimli testlere verilen vurguyu yeniden doğruladı.
Matematiksel Pozitivizm ve Gelenekselcilik
- Berkeley’in Matematiksel Pozitivizmi
- Mach’ın Mekaniğin Reformülasyonu
- Doğrulamamanın Mantığı Üzerine Duhem
- Poincaré’nin Gelenekselcilik
- Mekanik Yasalarının İki Kullanımı
- “Fiziksel Alanı” Tanımlamak İçin Bir Geometri Seçimi
- Ampirik Metodun Kriteri Olarak Yanlışlanabilirlik Üzerine Popper
George Berkeley (1685–1753) İrlanda’da İngiliz hissesi ile doğdu. Dublin Trinity College’da eğitim gördü ve daha sonra öğretmenlik yaptı. Sadık bir Anglikan olan Berkeley, 1724’te Derry’nin dekanlığına atandı. Kısa bir süre sonra, Bermuda’da bir kolej kurmaya çalıştı, bu proje fon eksikliği nedeniyle başarısız oldu.
1734’te Cloyne Piskoposu olarak görevler üstlendi. Berkeley’in materyalist karşıtı felsefesi, İnsan Bilgisi İlkeleri Hakkında İnceleme (1710) ve Hylas ve Philonous Arasındaki Üç Diyalog (1713) ‘de ortaya konmuştur. Daha sonraki yazıları, Newton’un diferansiyel analiz versiyonunun bir eleştirisini (The Analyst, 1734) ve Newton fiziğinin pozitivist bir eleştirisini (De Motu, 1721) içerir.
Ernst Mach (1838–1916), bilim felsefesine ek olarak mekanik, akustik, termodinamik ve deneysel psikolojiye katkıda bulunan Viyana’da eğitimli bir fizikçiydi. “Meta-fiziksel” yorumların fiziğe girmesine karşı mücadele etti. Bilimin bazı “nesnel gerçekliği” tanımlamaya çalışması gerektiği görüşüne karşı, örn. Mach, bilimin fenomenler arasındaki ilişkilerin ekonomik bir tanımını hedeflemesi gerektiği konusunda ısrar etti.
Henri Poincaré (1854–1912) Nancy’de seçkin bir ailede doğdu. Kuzeni Raymond, I.Dünya Savaşı sırasında Fransız Cumhuriyeti’nin Başkanıydı. Poincaré, bir maden mühendisi olma niyetiyle Ecole des Mines’e katıldı, ancak ilgi alanları saf ve uygulamalı matematiğe kaydı.
Caen Üniversitesi’nde kısa bir süre sonra, Paris Üniversitesi’nin fakültesine katıldı (1881). Poincaré, saf matematiğe ve göksel mekaniğe önemli katkılarda bulundu. Elektron üzerine yaptığı 1906 tarihli makalesi, Einstein’ın Özel Görelilik Teorisi’nde elde ettiği sonuçlardan bazılarını öngördü. Poincaré’nin sciencevScience and Hypothesis (1905) ve The Value of Science (1907) felsefesi üzerine yazıları, bilimsel teorilerin formülasyonunda konvansiyonların rolünü vurguladı.
Karl Popper (1902–94), Londra Üniversitesi’nde Mantık ve Bilimsel Yöntem Profesörü idi. Popper, etkili Bilimsel Keşif Mantığı’nda (Almanca 1934, İngilizce 1959) Viyana Çevresi’nin deneysel olarak anlamlı ifadeler için bir kriter arayışını eleştirdi ve bunun yerine deneysel bilimin uygulanan metodolojiye göre sahte bilimden ayrılmasını önerdi.
Bu pozisyonunu Conjectures and Redutations’da (1963) yeniden teyit etti ve güçlendirdi. II.Dünya Savaşı sırasında Popper, Platon, Hegel, Marx ve tarihe amansız kanunlar koyacak tüm düşünürlere yönelik bir saldırı olan Açık Toplum ve Düşmanları’nı yayınladı.
GELENEKSELCİLİK-DAVRANIŞSALCILIK tartışması
Uluslararası İlişkilerde Büyük tartışmalar
Uluslararası İlişkilerde Tartışmalar
Uluslararası İlişkilerde pozitivizm
Uluslararası İlişkiler tartışmaları
Uluslararası İlişkilerde normativizm nedir
Paradigmalar arası tartışma
İdealizm-Realizm Tartışması
Berkeley’in Matematiksel Pozitivizmi
Newton’un bilim felsefesinin ilk eleştirmenlerinden biri, “maddi maddelerin” var olmadığını kanıtlamak için bir dizi argüman ileri sürdüğü için bir ölçüde kötü şöhret elde eden bir filozof olan George Berkeley’di. Berkeley, Newton’a yönelik eleştirisinde, Newton’u kendi uyarılarını dikkate almamakla suçladı.
Newton, kuvvetleri içeren matematiksel korelasyonları formüle etmenin bir şey olduğu ve hangi kuvvetlerin “kendi içinde” olduğunu keşfetmenin başka bir şey olduğu konusunda uyardı. Berkeley, Newton’un matematiksel kırılma ve yerçekimi teorilerini, ışık ve yerçekiminin “gerçek doğası” hakkındaki tüm hipotezlerden ayırmak için doğru olduğunu savundu.
Berkeley’i rahatsız eden şey, Newton’un “sorgular” önerme kisvesi altında kuvvetlerden sanki denklemlerdeki terimlerden daha fazlasıymış gibi konuşmasıydı. Berkeley, mekanikteki “kuvvetlerin” astronomideki epik döngülere benzer olduğunu savundu. Bu matematiksel yapılar, cisimlerin hareketlerinin hesaplanmasında faydalıdır. Ancak Berkeley’e göre, bu yapılara dünyada gerçek bir varoluş atfetmek bir hatadır.
Berkeley, Newton mekaniğinin tüm içeriğinin, cisimlerin kendi kendilerine hareket etmediği iddiasıyla birlikte bir dizi denklemde verildiğini savundu. Berkeley, Newton’un bedenlerin kendi kendine hareket etme gücüne sahip olmadığı iddiasını kabul etmeye oldukça istekliydi. Ancak Newton’un “çekici güçler”, “birleşik güçler” ve “çözücü güçler” e yaptığı atıfların okuyucuyu yanıltmaya meyilli olduğu konusunda uyardı.
Bu “kuvvetler” yalnızca matematiksel varlıklardır. Berkeley şunu ilan etti, matematiksel varlıkların nesnelerin doğasında sabit bir özü yoktur; ve tanımlayıcı nosyonuna bağlıdırlar. Bu nedenle aynı şey farklı şekillerde açıklanabilir.
Böylelikle Berkeley, mekanik yasalarının araçsal bir görüşünü savundu. Bu yasaların fenomenlerin tanımlanması ve tahmin edilmesi için hesaplama cihazlarından başka bir şey olmadığını savundu. Ve ne yasalarda ortaya çıkan terimlerin ne de yasalarla ifade edilen işlevsel bağımlılıkların doğada var olan herhangi bir şeye atıfta bulunmasına gerek olmadığında ısrar etti.
Berkeley, özellikle, “çekici güç”, “eylem” ve “ivme” gibi terimlere atıfta bulunma bilgisine sahip olmadığımızı savundu. Yalnızca belirli bedenlerin belirli koşullar altında belirli şekillerde hareket ettiğini biliyoruz. Yine de Berkeley, “çekici güç” ve “itici güç” gibi terimlerin, olayların sıralarını tahmin etmemizi sağlayan teorilerde ortaya çıkması nedeniyle mekanikte önemli bir kullanımı olduğunu kabul etti.
Berkeley, bilimi haritacılığa benzeten bu bilim görüşüne karşı çıktı. Bilimsel yasalar ve teoriler haritalara benzemez. Topografik haritadaki her giriş, arazinin bir özelliğini belirtir. Ve bir haritanın temsilinin yeterliliği makul ölçüde basit bir yolla belirlenebilir. Ancak bilimsel bir teorinin her terimi, evrendeki bağımsız olarak bilinebilir bir nesneyi, özelliği veya ilişkiyi belirtmek zorunda değildir.
Berkeley’in araçsalcı vurgusu, evrenin yalnızca iki tür varlık içerdiğine dair metafizik teziyle tutarlıdır ve belki de bu tezden türemiştir – fikirler ve akıllar. Bu pozisyonun özet ifadesi “olmak, algılamak ya da algılanmaktır” şeklindedir. Bu görüşe göre, akıllar tek nedensel ajanlardır. Kuvvetler nedensel olarak etkili olamaz.
GELENEKSELCİLİK-DAVRANIŞSALCILIK tartışması İdealizm-Realizm Tartışması Paradigmalar arası tartışma Uluslararası İlişkiler tartışmaları Uluslararası İlişkilerde Büyük tartışmalar Uluslararası İlişkilerde normativizm nedir Uluslararası İlişkilerde pozitivizm Uluslararası İlişkilerde Tartışmalar
Son yorumlar