Analojler – Felsefe Üzerine Araştırmalar – Felsefenin Alanları Nelerdir? – Felsefe Nasıl İncelenir – Felsefe Alanında Ödev Yaptırma – Ödev Yaptırma Fiyatlar
Analojler
Campbell, bir teoriyle ilişkili analojinin yalnızca ek yasaların araştırılmasını kolaylaştırmak için sezgisel bir araç olmadığını vurguladı. Aksine, analoji bir teorinin temel bir parçasıdır, çünkü bir teorinin bir dizi yasayı açıkladığı söylenebilir, ancak analoji açısından mümkündür. Campbell, aşağıdaki geçici teoriyi formüle ederek bu noktayı açıkladı:
Hipotez, aşağıdaki matematiksel önermelerden oluşur:
(1) u, v, w,. . . bağımsız değişkenlerdir.
(2) a, bu değişkenlerin tüm değerleri için bir sabittir.
(3) b, bu değişkenlerin tüm değerleri için bir sabittir.
(4) c = d, burada c ve d bağımlı değişkenlerdir.
Sözlük aşağıdaki önermelerden oluşur:
(1) (c2 + d2) a = Doğru pozitif ve rasyonel sayı iddiası, belirli bir saf metal parçasının (elektrik) direncinin R olduğu iddiasını ifade eder.
(2) cd = T iddiası, b aynı saf metal parçasının (mutlak) sıcaklığının T9 olduğunu ima eder.
Sözlüğe göre, bu teorem, saf metal parçasının elektrik direncinin mutlak sıcaklığıyla doğrudan orantılı olduğu deneysel yasaya eşdeğerdir. Böyle bir teoride yanlış olan ne? Duhem, temsil ekonomisine ulaşmada başarısız olduğunu ve sezgisel değere sahip olma ihtimalinin düşük olduğunu söyleyecektir.
Bununla birlikte Campbell, bu hipotez artı sözlüğün bir “teori” olmadığı konusunda ısrar etti. Hipotez ve sözlük, sadece istenen deneysel yasayı ifade edecek şekilde formüle edilmiştir. Ancak açıkça, belirli bir yasa veya hatta bir dizi yasa, sonsuz sayıda öncül dizisinden çıkarılabilir.
Bir kanunun bir hipotez artı sözlükten başarılı bir şekilde çıkarılması, kanunu açıklamak için gerekli, ancak yeterli bir koşuldur. Campbell’e göre, bir teori yalnızca diğer bilinen yasalara bir benzetme yapıldığında, ondan çıkarılabilir yasaları açıklar.
Campbell bunun hem matematiksel teoriler hem de mekanik teoriler için doğru olduğuna inanıyordu. Ancak mekanik bir teori için analoji açıkça belirtilmiş ve açıkken, matematiksel bir teori için durum böyle değildir. Campbell bunu matematiksel bir teoride analojinin çizildiği kanunların teoriden çıkarılan kanunlarla aynı olduğuna işaret ederek açıkladı. Analoji matematiksel formdan biridir.
Deneysel yasaların çıkarıldığı teori, yasaların kendisiyle aynı matematiksel formdadır. Campbell, Fourier’in ısı iletimi teorisini matematiksel bir teoriye örnek olarak gösterdi. Bu teori matematiksel bir denklemden ve bir sözlükten oluşur.
Sözlük, θ’nin mutlak sıcaklık, λ termal iletkenlik, ρ yoğunluk, c özgül ısı, t zaman ve x, y, z sonsuz uzunlukta bir malzeme levhasındaki bir noktanın uzamsal koordinatları olduğunu belirtir. Bu teoriden, ısının çeşitli malzemelerden oluşan sonlu levhalar yoluyla iletimi ile ilgili çok sayıda deneysel yasa çıkarılabilir.
Deneysel yasalar, teoride bahsedildiği gibi aynı değişkenler ve sabitler arasındaki ilişkileri belirtir ve yasalar teori ile ortak bir matematiksel form paylaşır. Campbell’e göre, Fourier teorisi ile deneysel ısı iletimi kanunları arasındaki bu analoji sayesinde teorinin kanunları açıkladığı söylenebilir.
Analoji örnek
Analoji ne Demek
Analojik Ne Demek
Sembolik analoji
Analoji Yöntemi Nedir
Sembolik analoji Nedir
Analoji nedir felsefe
Analoji benzetim örnekleri
Campbell, bilimin amacının kanunların keşfi ve açıklaması olduğunu ve kanunların ancak teorilere dahil edilmesiyle açıklanabileceğini iddia etti. Bilimsel teorilerin yapısına ilişkin keskin analizi, bilimsel prosedüre dair tümevarımcı görüşlere karşı bir darbe daha oldu.
Özellikle mekanik teoriler, ancak bir analojinin başarılı bir şekilde uygulanmasıyla ortaya çıkar. Ve uygun olmayan analojilerden uygun olanı ayırmak için önceden hiçbir kural belirlenemez. Kuramcının hayal gücü, yalnızca iç tutarlılığın gerekleri ve deneysel yasaların çıkarılabilirliği ile sınırlıdır. Bir kez formüle edildiğinde, başarılı bir mekanik teorinin işareti, daha fazla korelasyon önermedeki verimliliğidir.
Matematiksel teoriler de ancak analojilerin başarılı bir şekilde uygulanmasıyla ortaya çıkar. Bu süreçte matematiksel basitlik hususları önemlidir. Ancak Campbell, matematiksel bir teorinin formülasyonunun sadece deneysel yasaların bir tahmini olmadığı konusunda ısrar etti.
Teorisyen, hem yasaları ima eden hem de matematiksel biçimin yasalara benzerlik gösteren alternatif matematiksel ilişkiler arasından seçim yapmalıdır. Deneysel yasaların kendisinde onu belirli bir alternatifi seçmeye zorlayan hiçbir şey yoktur.
Campbell’ın, bilimsel bir teorinin kendisinden çıkarılabilir yasaları açıkladığının söylenebileceği iddiası, Carl Hempel tarafından sorgulanmıştır. Hempel, Campbell’ın metallerin elektrik direnci hakkındaki geçici teorisinin, bir analojiye başvurmanın bilimsel açıklama için gerekli olduğunu kanıtlamadığını savundu. Hempel, direnç yasasının çıkarılabileceği farklı bir geçici teori önerdi. Hipotez aşağıdaki iki ilişkiden oluşur.
Sözlük açısından, bu ilişki, bir saf metal parçasının elektrik direncinin, onun mutlak sıcaklığıyla doğru orantılı olduğunu belirtir.
Hempel, Campbell’inkinden farklı olarak kendi teorisinin daha önce oluşturulmuş bir yasaya bir benzetme sergilediğine dikkat çekti. Hipotezde belirtilen ilişkilerin her biri Ohm Yasasının resmi bir benzeridir. * Ancak bu analojinin varlığı teoriye açıklayıcı bir güç katmaz.
Duhem’in gözlemlediği gibi, bir teorinin açıklayıcı gücü, deneysel yasaların çıkarıldığı ve bu argümanlarda analojilerin yer almadığı argümanlardan kaynaklanır. Hempel, hem kendi teorisinin hem de Campbell’ın alternatif teorisinin açıklayıcı güçte eksik olduğunu çünkü her teoride çıkarılabilecek tek bir deneysel kanun olduğunu vurguladı.
Her iki teori de belirli bir teorik varsayım dizisinin nasıl bir dizi farklı deneysel yasayı ima ettiğini göstererek kavramsal bütünleşmeyi başaramaz. Hempel’e göre, bilimsel bir teorinin açıklayıcı gücünü oluşturan, Duhem’in “temsilci işlev” olarak adlandırdığı bu kavramsal bütünleşmedir. Hempel, analojilerin daha fazla araştırmaya rehberlik etmede genellikle değerli olduğunu kabul etti.
Bilimlerin tarihsel gelişiminde analojilerin etkili olduğu gerçeğine itiraz etmedi. Ancak Duhem ile birlikte analojilerin deneysel yasaların çıkarılmasında öncül olarak ortaya çıkmadığını, analojilerin bilimsel teorilerin yapısının bir parçası olmadığını iddia etti.
Hempel’in karşı davasında tespit edilen en fazla şey, benzerliğe yapılan her itirazın bir dizi yasa için açıklama getirmemesidir. Bu Campbell’ın, yasaların bir teori ile açıklamasının yalnızca önceden oluşturulmuş yasalar tarafından yönetilen bazı sistemlere bir benzetme formüle edilerek elde edilebileceği iddiasını etkilenmemiş bırakır. Campbell muhtemelen Ohm Yasasına atıfta bulunmanın uygun bir analog oluşturmadığını ve Hempel’in hipotez-artı-sözlüğünün açıklayıcı bir gücü olmadığını kabul edecektir.
Ancak Campbell, yalnızca bir teorinin açıklayıcı güce sahip olması durumunda, daha önceden oluşturulmuş yasalar tarafından yönetilen bir sisteme bir benzetme sergilediği pozisyonuna bağlıdır. Bir analoji sergileyen ancak açıklama gücü olmayan bir “teori”, bu iddianın tersi değildir.
Analoji benzetim örnekleri Analoji ne Demek Analoji nedir felsefe Analoji örnek Analoji Yöntemi Nedir Analojik Ne Demek Sembolik analoji Sembolik analoji Nedir
Son yorumlar