Bilimsel İlerleme Morfolojisi – Felsefe Üzerine Araştırmalar – Felsefenin Alanları Nelerdir? – Felsefe Nasıl İncelenir – Felsefe Alanında Ödev Yaptırma – Ödev Yaptırma Fiyatlar
Whewell’in Bilimler Tarihi Hakkındaki Sonuçları
Bilimsel İlerleme Morfolojisi
Herschel’in çağdaşı William Whewell, bilim felsefesini kapsamlı bir bilim tarihi incelemesine dayandırmaya çalıştı. Whewell, herhangi bir modelin sergilenip sergilenmediğini görmek için çeşitli bilimlerde gerçek keşif sürecini incelemeyi önerdi.
Whewell, bilim felsefesi üzerine daha önceki yazarların, bilim tarihini, bilimsel yöntemle ilgili belirli noktaları açıklamak için alıntılanabilecek bir örnek deposu olarak gördüğüne işaret ederek, yaklaşımının özgünlüğünü iddia etti. Whewell, bilim tarihini bilim felsefesine bağımlı hale getiren bu ilişkiyi tersine çevirmeyi önerdi.
Whewell, tarihsel araştırmanın metodolojisi konusunda oldukça karmaşıktı. Geçmişin kurtarılmasının mutlaka tarihçinin sentez eylemlerini içerdiğini fark etti. Buna göre, tarihsel çalışmalarına rehberlik etmesi için belirli yorumlayıcı kategoriler seçti.
Whewell, bilimsel ilerlemeyi gerçeklerin ve fikirlerin başarılı bir birleşimi olarak gördü ve gerçek ve fikir kutupluluğunu bilim tarihinin yorumlanmasında temel metodolojik ilke olarak aldı. Bu ilkeyle donanmış olarak, her bilimin ilerleyişini, ilgili gerçeklerin keşfini ve bu gerçeklerin uygun fikirler altında bütünleştirilmesini izleyerek göstermeye çalıştı.
Gerçekler ve Fikirler. Whewell bazen, bireysel nesneler hakkındaki algısal deneyimimizin raporları olarak “gerçekler” den söz etti. Ancak, bunun sadece bir tür gerçek olduğunda ısrar etti. Genel olarak düşünüldüğünde, gerçek, yasaların ve teorilerin formülasyonu için hammadde olan herhangi bir bilgi parçasıdır.
Bu bakış açısından, Kepler Yasaları, Newton’un teorileştirdiği gerçeklerdi. Whewell, gerçek ve teori arasında yalnızca göreli bir ayrım olduğunu savundu. Bir teori başka bir teoriye dahil edilirse, kendi başına bir gerçek haline gelir.
Whewell, gerçekleri birbirine bağlayan rasyonel ilkeleri “fikirler” olarak adlandırdı. Fikirler, anlamak için gerekli bir koşul olan deneyimin ilişkisel yönlerini ifade eder. Whewell, Kant’ın fikirlerin duygulara önceden yazıldığı ve bunlardan türetilmediği tezini doğruladı.
Whewell, fikirleri hem uzay, zaman ve neden gibi genel kavramları hem de belirli bilimlere temel olan fikirleri dahil etti. Kimyada “seçmeli afinite”, biyolojide “hayati güçler” ve taksonomide “doğal tipler” ikincisinin örnekleri yer alır.
Bitkileri inceleyen bilim dalına ne ad verilir
Palinoloji PDF
Bitkileri inceleyen bilim insanı
Botanik alt dalları
Botanik bilimi
Bitki bilimi Bulmaca
Botanik bilimi üniversiteleri
Botanikçi
Whewell, tüm fikirlerden ayrılmış “saf gerçek” diye bir şeyin olamayacağını kabul etti. Bir nesne veya süreç hakkındaki herhangi bir gerçek, zorunlu olarak uzay, zaman veya sayı fikirlerini içerir. Sonuç olarak, en basit gerçekler bile teorinin doğasında bir şeyler içerir. Whewell’in gerçek ve teori arasındaki ayrım, temelde psikolojik bir ayrımdır.
Bir şeyi ‘gerçek’ olarak etiketlediğimizde, genellikle ilişkisel ilkelerin duyu deneyimimizi nasıl bütünleştirdiğinin farkında değilizdir. Örneğin, bir yılın yaklaşık gün olduğu bir gerçek olarak kabul ediyoruz. Ancak bu gerçek zaman, sayı ve tekrarlama fikirlerini içerir. Bu ilişkiye, yalnızca ilişkili fikirlere katılmadığımız için “gerçek” diyoruz.
Aksine, bir şeyi bir ‘teori’ olarak adlandırdığımızda, dikkatimiz gerçekleri bütünleştirmek için uygulanan fikirlere yönelir. Whewell, ‘Teoriyi bilinçli, Gerçeği de bilinçsiz bir çıkarım olarak görürsek, duyularımıza sunulan fenomenlerden Hâlâ Gerçek ve Teorinin anlaşılır bir ayrımına sahibiz.
Her teori aynı zamanda bir gerçek olabilir ve her gerçek teorinin doğasının bir parçası olsa da, “gerçek”, “fikir” ve “teori” kavramlarının bilim tarihini yorumlamak için değerli olduğuna inanıyordu.
Bilimsel Keşif Örüntüsü. Whewell’in bilim tarihinde gördüğünü iddia ettiği bilimsel keşif modeli, bir başlangıç, bir tümevarımsal dönem ve bir devam filminden oluşan üç aşamalı bir ilerlemeydi. Başlangıç, olguların bir derlemesi ve ayrıştırılması ile kavramların açıklanmasından oluşur.
Tümevarımsal bir çağ, belirli bir kavramsal model gerçeklere dayandırıldığında ortaya çıkar. Ve devamı, bu şekilde elde edilen entegrasyonun sağlamlaştırılması ve genişletilmesidir. Bu keşif modeli, arka sayfadaki şekilde gösterildiği gibi şematize edilebilir.
Whewell, bu modelin bilimler tarihinde tekrarlandığını iddia etse de, kalıp içindeki aşamaların çoğu kez örtüştüğünü belirtmeye dikkat etti. Belirli bir bilimin tarihi içinde, kavramların açıklanması, kanunların formülasyonuna ve teorilerin formülasyonuna eşlik ettiği gibi onlardan önce de gelebilir ve kanunların doğrulanmasına eşlik edebilir ve ondan önce gelebilir. Bununla birlikte, bu modelle bilimsel ilerlemenin morfolojisini temsil ettiğini iddia etti.
Gerçeklerin Ayrıştırılması ve Kavramların Açıklanması. Whewell, olguların ayrıştırılmasının ve kavramların açıklanmasının teori-inşasında gerekli aşamalar olduğunu savundu. Olguların ayrıştırılması, karmaşık olguların uzay, zaman, sayı ve kuvvet gibi açık ve farklı fikirler arasındaki ilişkileri belirten “temel” gerçeklere indirgenmesidir. Pek çok durumda bu, nicel varyasyona uğrayan niteliklere odaklanarak ve bu niteliklerin değerlerini kaydetmek için teknikler geliştirerek elde edilir.
Kavramların açıklanması fikrini tespit etmek daha zordur. Bilim tarihi içinde, bilim adamları arasındaki tartışmalar genellikle kavramların açıklığa kavuşturulmasıyla sonuçlanır. Whewell, bu tür tartışmalar yoluyla “kuvvet”, “kutuplaşma” ve “tür” kavramlarının açıklığa kavuşturulduğunu kaydetti ve “yaşam” kavramının da benzer bir şekilde açıklanmasını istedi.
Whewell’in açıklama kavramıyla ilgili bir zorluk, elde edilen açıklamanın doğasıdır. Whewell, kavramlardan bilimlerin temel fikirlerinin “özel modifikasyonları” olarak bahsetti.11 Bu nedenle, kavramlar, temel fikirlerin kendilerinden daha az kapsamlı bir uygulama alanına sahiptir.
Whewell, “hızlanan kuvvet” ve “unsurların nötr bileşimi” kavramları arasına dahil edildi. Bu tür kavramların, temel fikirlerle mantıksal ilişkileri açıkça kabul edildiğinde açıklandığını savundu.
Whewell, temel bir fikrin anlamının, fikirle ilgili temel gerçekleri ifade eden bir dizi aksiyomla ifade edilebileceğine inanıyordu. Türev kavramının ancak temel fikirlerle bu aksiyomların “gerekli ikrarının” anlaşılacağı şekilde ilişkilendirildiğinde açıklanacağını ileri sürmüştür. Aksiyomların “gerekli ikna kabiliyetini” anlamak, fikrin kendisini “açık ve istikrarlı bir şekilde” düşünmektir. Bu noktada kaçınılmaz olan soru, bir bilim adamının bir fikri “net ve istikrarlı” bir anlayışa kavuştuğunun nasıl anlaşılacağıdır. Elbette geriye dönük olarak, bir fikrin netliği, içine gömülü olduğu teorinin başarısıyla ölçülebilir. Bu yaklaşımda, Whewell’in yaptığı gibi, atalet kavramının Galileo, Descartes ve Newton’un çalışmalarında aşamalı olarak açıklığa kavuşturulduğu sonucuna varılabilir.
Bitki bilimi Bulmaca Bitkileri inceleyen bilim dalına ne ad verilir Bitkileri inceleyen bilim insanı Botanik alt dalları Botanik bilimi Botanik bilimi üniversiteleri Botanikçi Palinoloji PDF
Son yorumlar